Regimentsletters bij defensie

Er zijn verschillende voorschriften geweest voor het markeren van wapens. Er dient dus rekening gehouden te worden met het jaar van ingebruikname van het wapen om te weten naar welke eenheid de regimentsletter op dat moment verwees.

19 maart 1819

Dit voorschrift, van Nederlandse oorsprong maar in België doorgebruikt na 1830, vermeldde enkel een nummer dat toegekend werd aan elk wapen. Dit van het nummer “1” tot en met het laatste nummer van de effectieve sterkte van de eenheid.

10 september 1821

Ook dit voorschrift dateert van de periode onder Nederlands bewind. Belangrijk is dat het de instructie gaf om elk wapen te voorzien van het jaar van indienstname.

29 januari 1836

Om verwisseling van wapens tussen verschillende eenheden te vermijden, werd middels dit voorschrift verplicht om een letter verwijzend naar de eenheid toe te voegen.

15 april 1836

Aan het voorschrift van 29 januari 1936 werden de regimenten artillerie toegevoegd.

X 1ste Regiment Artillerie
Y 2de Regiment Artillerie
Z 3de Regiment Artillerie

De wapens van de militaire trein hadden geen regimentsletter.

28 december 1837

De reserveregimenten kregen elk een eigen markering bestaande uit een Romeins cijfer. De asterisk bij het 13de Linie-infanterieregiment diende om verwarring met de “I” van het 9de Linie-infanterieregiment te vermijden.
Het 2de Regiment Kurassiers kreeg vanaf toen de letter “V*” zodat de wapens niet verwisseld werden met het 1ste regiment Kurassiers of het 17de Linie-infanterieregiment.

I* 13de Linie-infanterieregiment
II 14de Linie-infanterieregiment
III 15de Linie-infanterieregiment
IV 16de Linie-infanterieregiment
V 17de Linie-infanterieregiment
VI 18de Linie-infanterieregiment
VII 19de Linie-infanterieregiment
VIII 20ste Linie-infanterieregiment
IX 21ste Linie-infanterieregiment
V* 2de Regiment Kurassiers

De wapens van de grenadiers en de voltigeurs hadden geen regimentsletter.

23 februari 1838

B.E. Bataljon van de Schelde (Bataillon de l’Escaut)

4 juni 1842

a 4de Regiment Artillerie

3 september 1855

A.A. 1ste Administratieve Kompanie
A.B. 2de Administratieve Kompanie
A.C. 3de Administratieve Kompanie
A.D. 4de Administratieve Kompanie
A.A. 1ste Administratieve Kompanie

23 maart 1863

E.C. Kavalerieschool van Ieper (Ecole de Cavalerie)

19 januari 1874

De letters die hier tussen haakjes staan verwijzen naar omcirkelde letters op de wapens.

A 1ste Linie-infanterieregiment
B 2de Linie-infanterieregiment
C 3de Linie-infanterieregiment
D 4de Linie-infanterieregiment
E 5de Linie-infanterieregiment
F 6de Linie-infanterieregiment
G 7de Linie-infanterieregiment
H 8ste Linie-infanterieregiment
I 9de Linie-infanterieregiment
J 10de Linie-infanterieregiment
K 11de Linie-infanterieregiment
L 12de Linie-infanterieregiment
M 13de Linie-infanterieregiment
N 14de Linie-infanterieregiment
O 1ste Jagers te Voet
P 2de Jagers te Voet
Q 3de Jagers te Voet
R Regiment carabiniers
S Regiment grenadiers
T School voor kinderen van de troepen
U Disciplinair korps
V Genie
W Rijkswacht
X Militaire school
Y Administratie
Z Sedentaire kompanieën

(A) 1ste Regiment Jagers te Paard
(B) 2de Regiment Jagers te Paard
(C) 1ste Regiment Gidsen
(D) 2de Regiment Gidsen
(E) 1ste Regiment Lanciers
(F) 2de Regiment Lanciers
(G) 3de Regiment Lanciers
(H) 4de Regiment Lanciers
(I) 1ste Regiment veldartillerie
(J) 2de Regiment veldartillerie
(K) 3de Regiment veldartillerie
(L) 4de Regiment veldartillerie
(M) 1ste Regiment Belegeringsartillerie
(N) 2de Regiment Belegeringsartillerie
(O) 3de Regiment Belegeringsartillerie
(P) Kompanie artilleriewerklieden
(Q) Kompanie wapenmakers
(R) Kompanie artificiers
(S) Kompanie pontonniers van de artillerie
(T) Bataljon van de militaire trein

Verder was er nog de vestingartillerie van de drie steden met fortengordel.

Added:

(O) Vestingartillerie van Liège
(U) Vestingartillerie van Antwerpen
(V) Vestingartillerie van Namur

10 september 1910

De (haken) met een letter verwijzen naar een markering op het wapen bestaande uit een cirkel met daarin een letter. De [vierkante haken] met een letter verwijzen naar een markering op het wapen bestaande uit een vierkant met daarin een letter.

Added:

(I) 1ste Regiment veldartillerie
[I] 2de Regiment veldartillerie
(J) 3de Regiment veldartillerie
[J] 4nd Regiment veldartillerie
(K) 7de Regiment veldartillerie
[K] 8ste Regiment veldartillerie
(L) 5de Regiment veldartillerie
[L] 6de Regiment veldartillerie
(Y) Artillerie van de 1ste cavaleriedivisie
(Z) Artillerie van de 2de cavaleriedivisie

29 augustus 1913

Als gevolg van de ontdubbeling van het regiment Karabiniers werden de markeringen aangepast. Bestaande wapens met regimentsletter “R” kregen de cijfers 1 of 2 toegevoegd.

1R 1ste Regiment carabiniers
2R 2de Regiment carabiniers

2 juli 1919

De nieuwe structuur van het Belgische leger na afloop van de Eerste Wereldoorlog vereiste een aanpassing van de markering van uitrustingsstukken. de letter “R” verdween uit de lijst van letters die alleen gebruikt werden. Dubbele letters maakten het mogelijk om voor meer regimenten markeringen te voorzien.

A 1ste Linie-infanterieregiment
B 2de Linie-infanterieregiment
C 3de Linie-infanterieregiment
D 4de Linie-infanterieregiment
E 5de Linie-infanterieregiment
F 6de Linie-infanterieregiment
G 7de Linie-infanterieregiment
H 8ste Linie-infanterieregiment
I 9de Linie-infanterieregiment
J 10de Linie-infanterieregiment
K 11de Linie-infanterieregiment
L 12de Linie-infanterieregiment
M 13de Linie-infanterieregiment
N 14de Linie-infanterieregiment
O 1ste Regiment lichte infanterie
P 2de Regiment lichte infanterie
Q 3de Regiment lichte infanterie
S 1ste Regiment grenadiers
T School voor kinderen van de troepen
U Disciplinair korps
V Genie die geen deel uitmaakte van de divisionaire genie
W Rijkswacht
Y Administratie

AA 15de Linie-infanterieregiment
BB 16de Linie-infanterieregiment
CC 17de Linie-infanterieregiment
DD 18h Linie-infanterieregiment
EE 19de Linie-infanterieregiment
FF 20th Linie-infanterieregiment
GG 21ste Linie-infanterieregiment
HH 22de Linie-infanterieregiment
II 23de Linie-infanterieregiment
JJ 24de Linie-infanterieregiment
OO 4de Regiment lichte infanterie
PP 5de Regiment lichte infanterie
QQ 6de Regiment lichte infanterie
SS 2de Regiment grenadiers

1R 1ste Regiment karabiniers
2R 2de Regiment karabiniers
3R 3de Regiment karabiniers
4R 4de Regiment karabiniers
1V Genie van de 1ste Legerdivisie
2V Genie van de 2de Legerdivisie
3V Genie van de 3de Legerdivisie
4V Genie van de 4de Legerdivisie
5V Genie van de 5de Legerdivisie
6V Genie van de 6de Legerdivisie

De (haken) met een letter verwijzen naar een markering op het wapen bestaande uit een cirkel met daarin een letter.

(A) 1ste Regiment Jagers te Paard
(B) 2de Regiment Jagers te paard
(C) 1ste Regiment Gidsen
(D) 2de Regiment Gidsen
(E) 1ste Regiment Lanciers
(F) 2de Regiment Lanciers
(G) 3de Regiment Lanciers
(H) 4de Regiment Lanciers
(I) 5de Regiment Lanciers
(O) Vestingartillerie van Liège
(U) Vestingartillerie van Antwerpen
(V) Vestingartillerie van Namur
(1T) Transportkorps van de 1ste Legerdivisie
(2T) Transportkorps van de 2de Legerdivisie
(3T) Transportkorps van de 3de Legerdivisie
(4T) Transportkorps van de 4de Legerdivisie
(5T) Transportkorps van de 5de Legerdivisie
(6T) Transportkorps van de 6de Legerdivisie
(CT) Transportkorps van de Cavalerie divisie
(AL) Transportkorps van de Heavy Artillery
(TA) Administratie
(TC) Communicatietroepen en diensten
(SR) Onderhoud wegen
(TAG) Hulptroepen van de genie (Troupes Auxiliaires du Génie)
(TE) Telegrafen
(1RC) 1ste Bataljon karabiniers-cyclisten
(2RC) 2de Bataljon karabiniers-cyclisten

De [vierkante haken] met een letter verwijzen naar een markering op het wapen bestaande uit een vierkant met daarin een letter.

[1A] 1ste Regiment veldartillerie
[2A] 2de Regiment veldartillerie
[3A] 3de Regiment veldartillerie
[4A] 4de Regiment veldartillerie
[5A] 5de Regiment veldartillerie
[6A] 6de Regiment veldartillerie
[7A] 7de Regiment veldartillerie
[8A] 8ste Regiment veldartillerie
[9A] 9de Regiment veldartillerie
[10A] 10de Regiment veldartillerie
[11A] 11de Regiment veldartillerie
[12A] 12de Regiment veldartillerie
[13A] 13de Regiment veldartillerie
[14A] 14de Regiment veldartillerie
[15A] 15de Regiment veldartillerie
[16A] 16de Regiment veldartillerie
[17A] 17de Regiment veldartillerie
[18A] 18ste Regiment veldartillerie
[C] Groep bereden artillerie
[AL] Regiment zware artillerie (Artillerie Lourde)

De volgende markeringen staan voor zover bekend niet in de voorschriften maar werden wel geobserveerd.

RFA Regiment van de forten van Antwerpen
RFL Regiment van de forten van Liège
RFN Regiment van de forten van Namur

16 juli 1924

Op deze datum werd er een nieuw voorschrift gepubliceerd dat de wapenmakers de opdracht gaf om de wapens te markeren met een afkorting van de naam van de eenheid gevolgd door een volgnummer. De letters en nummering dienden van mekaar gescheiden te worden door middel van een “.”.
Dit voorschrift vermeldde geen afkortingen. De volgende lijst is gebaseerd op geobserveerde stukken of waarschijnlijke markeringen.

1 1ste Linie-infanterieregiment
2 2de Linie-infanterieregiment
3 3de Linie-infanterieregiment
4 4de Linie-infanterieregiment
5 5de Linie-infanterieregiment
6 6de Linie-infanterieregiment
7 7de Linie-infanterieregiment
8 8ste Linie-infanterieregiment
9 9de Linie-infanterieregiment
10 10de Linie-infanterieregiment
11 11de Linie-infanterieregiment
12 12de Linie-infanterieregiment
13 13de Linie-infanterieregiment
14 14de Linie-infanterieregiment
A Artillerie
Aém Militaire observatieballonnen (Aérostations Militaires)
C Karabiniers (Carabiniers)
Ch Jagers te voet (Chasseurs à pied)
1 ChA 1ste Regiment Ardeense jagers
2 ChA 2de Regiment Ardeense jagers
1 Ch Ch 1ste Regiment Jagers te Paard (Chasseurs à Cheval)
2 Ch Ch 2de Regiment Jagers te Paard (Chasseurs à Cheval)
Ch.Cy. Jagers te fiets (Chasseurs cyclistes)
G Gidsen
Gie Rijkswacht (Gendarmerie)
G.ie Rijkswacht (Gendarmerie)
Gn Genie
Gr Grenadiers
L Lanciers
T.M. mogelijk Militaire Telegrafie (Télégrapie Militaire)